(30.11.2005) Piotr Kyc: "W środę w zakopiańskim Hotelu Mercure odbyła się Europejska Debata Publiczna. Jest to część projektu realizowanego w województwie małopolskim. Spotkanie rozpoczął Starosta Tatrzański Andrzej Gąsienica Makowski. Były senator Franciszek Bachleda-Ksiedzularz omówił konieczność zmiany myślenia na bardziej ogólne, europejskie, zawierające całościowy ogląd zjawisk a przede wszystkim zakładające istnienie partnera do wszelkich przedsięwzięć jakim jest Słowacja. W swoim wystąpieniu wskazał na konieczność podjęcia się przez samorządy i parlamentarzystów wypracowania podstawowych dokumentów takich jak Prawo Górskie i Konwencja Karpacka. Konieczne jest również stworzenie Tatrzańskiego Systemu Komunikacyjnego, Tatrzańskiej Izby Turystycznej i uruchomienie Cieplic Tatrzańskich. Przyszłość Podhala, którą należy rozumieć jako wspólną przyszłość po polskiej i słowackiej stronie uzależniona jest również od budowy dwóch lotnisk na terenie powiatu i aeroportu w Zakopanem.
Interesujące wystąpienia pani Bożeny Pietras było próbą odpowiedzi na trzy pytania: Czy potrzebujemy współpracy europejskiej i środków europejskich? Jakie są dotychczasowe doświadczenia? Jakie są możliwości? Z zestawień statystycznych wynika, że wskaźnik przedsiębiorczości (liczba firm na 1 tys. mieszkańców) jest w Powiecie Tatrzańskim bardzo wysoki, na poziomie Krakowa. Niestety dynamika wzrostu ilości firm jest bardzo niska, co wskazuje, ze uruchamianych jest bardzo mało nowych przedsięwzięć. Skutkiem tego jest m.in. niewielki wpływ z podatku od osób prawnych CIT. Statystyka wyraźnie wskazuje na dużą potrzebę korzystania ze środków pomocowych, tak europejskich, jak z Banku Światowego. Analiza poziomu wykorzystania w/w środków wypada dla naszego powiatu przeciętnie ze wskazaniem na gminę Poronin, która wykazała się najmniejszą aktywnością w pozyskiwaniu funduszy. Sytuacja w całej Polsce jest podobna. Fundusze strukturalne wykorzystuje się różnie. Wartość wniosków składanych przez samorządy jest dużo większa od wartości podpisanych ostatecznie umów. Umowa to nie wszystko. Środki trzeba wydać. Wydatkowanie jest niestety na bardzo niskim poziomie - 3% w skali kraju. Oznacza to że większość przyznanych Polsce środków nie będzie wykorzystana. Zebrani zastanawiali się nad przyczynami takiej sytuacji. Przeszkodą zasadniczą jest rozbudowanie i sformalizowanie procedur, które w efekcie nie są zrozumiałe dla urzędników wszystkich szczebli administracji państwowej. Na wyjaśnienia czeka się miesiącami, tak jak na podpisanie umów, które zaproponowano dla zaakceptowanych projektów. Nasza administracja nie jest do tego jeszcze przygotowana.
Tym większe słowa uznania należą się Małopolskiemu Towarzystwu Doradczemu, które zdołało "przebić" się z projektem o nazwie: Wykorzystanie tradycyjnych produktów regionalnych dla rozwoju turystyki kulturowej w rejonie tatrzańskim" (nazwa prosta: "Tatrzańska Marka"). Projekt realizowany w ramach INTERRREG IIIA omawiała Małgorzata Rudnicka. Zapoznała zebranych z celami, założeniami i spodziewanymi efektami programu. Zaapelowała również o zgłaszanie do Wydziału Promocji Starostwa w Zakopanem informacji o ciekawych wyrobach regionalnych, których już się nie wytwarza na Podhalu.
Wnioskodawcą głównym projektu jest Powiat Tatrzański. Partnerem słowackie miasto Zuberec. Pomysł jest ciekawy, program zaakceptowany, fundusze przyznane. Niestety umowy jeszcze nie podpisano. W dyskusji głos zabrało jeszcze szereg osób, które dzieliły się swoimi doświadczeniami w pozyskiwaniu funduszy europejskich dla swoich instytucji, m.in. dyrektor GOKR Kościelisko Maria Bętkowska czy Paweł Skawiński - dyrektor TPN-u.
Po dzisiejszej debacie nikt nie ma wątpliwości, że mimo przeszkód administracyjnych i wielu niedoskonałości w mechanizmach przyznawania pomocy nie należy rezygnować z walki o europejskie fundusze. Trzeba solidnie przygotowywać się do dotacji, które będą po roku 2007. Samorządy a zwłaszcza gminy, które rzetelnie myślą o przyszłości (gminy mają otrzymać 70% środków na rozwój!, powiaty tylko 7%) powinny mieć studia wykonalności, wieloletnie plany inwestycyjne, lokalne strategie rozwoju, dobrych, wykształconych urzędników. Naszą szansą może być współpraca w ramach umów międzyregionalnych podpisanych przez województwo małopolskie z regionami w wielu krajach."

Foto-relacja (zdjęcia Piotr Kyc):