(09.05.2005) Piotr Kyc: "Niezwykłej urody wystawę otwarto w Galerii Sztuki im. Wł.i J.Kulczyckich na Kozińcu w Zakopanem. Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego po raz kolejny pokazało swoje skarby. Tytuł wystawy - "Złota Legenda" wprowadza nas w uroczy, barwny świat zamieszkały przez święte postacie towarzyszące historii naszego państwa od tysiąca lat.
Scenariusz i poziom aranżacji plastycznej wystawy sprawiają, że całość zwiedza się z przyjemnością. Można zobaczyć obrazy takich twórców, jak: Helena Roj - Kozłowska, Ewelina Pęksowa, Zdzisław Walczak, Zofia Roj - Gąsienica, Stanisława Czech -Walczakowa, Jolanta Pęksa, Anna Pitoń - Bachleda, Maria Veltuzen, Ewa Fajkosz, Anna Liscar, Bronisław Bednarz, Jan Jachimiak, Kazimierz Brzozowski, Stanisław Barabasz, Bronisław Czech, Tadeusz Malicki. Należą się słowa uznania dla zespołu, który zrealizował Wystawę. Są to: komisarz wystawy - Anna Kozak, autorzy scenariusza - Anna Kozak, Zofia Rak, aranżacja plastyczna - Grażyna Orłowska, projekt plakatu, zaproszenia i szyldów informacyjnych - Maciej Berbeka, montaż wystawy - Jerzy Gawlki, Jacek Borkowski, Marek Gronkiewicz, Tadeusz Gąsienica - Józkowy. Andrzej Gut Mostowy użyczył zabytkowego sosrębu z roku 1904, a Maciej Krawczyński opracował komputerowo elementy plastyczne wystawy. Obrazy na szkle pochodzące z końca XVIII i początku XIX w zostały zakonserwowane z dotacji przyznanej w 2003 roku przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, oraz z dotacji przyznanej w 2004 roku przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. Współczesne obrazy na szkle ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego zostały przygotowane do wystawy w pracowni konserwatorskiej przez Agatę Nowakowską - Wolak, Marka Gronkowskiego, Krystynę Łazarczyk.
Rozkwit malarstwa na szkle na Podhalu nastąpił dopiero w powojennej Polsce. Przedstawienia świętych, malowanych na szkle, były bardzo popularne już w wieku XIX. Chętnie kupowano je do góralskich chałup ze względu na ich większą trwałość w porównaniu z oleodrukami oferowanymi na jarmarkach. W latach 1946 - 1947 zorganizowano w Zakopanem pierwsze kursy malowania na tafli szklanej. Od tego czasu pojawiło się wielu wrażliwych, utalentowanych artystów, którzy wypracowali własny, niepowtarzalny styl. Stworzyli swoje piękno, które zachwyci każdego, kto odwiedzi wystawę na Kozińcu. Tym bardziej, że o "oprawę klejnotów" zadbali fachowcy. Szczególnie należy polecić zwiedzanie ekspozycji uczniom naszych szkół".

Foto-relacja z wernisażu (zdjęcia Piotr Kyc):

(07.05.2005) Anna Kozak: "Od maja do października 2005 r. w Galerii Sztuki im. W. i J. Kulczyckich w Zakopanem, można oglądać wystawę Złota legenda. Malarstwo na szkle ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego. Jest to opowieść o dziejach podtatrzańskich malowideł, począwszy od wieku XVIII i XIX, kiedy stanowiły integralną część kultury góralskiej, przez okres ich kolekcjonowania, próby wznowienia techniki malowania na szkle na początku XX wieku, po wykształcenie się współczesnego ośrodka tej twórczości w Zakopanem i okolicy.
Tytuł wystawy został zaczerpnięty z dzieła Jakuba de Voragine Złota legenda, którego bohaterowie- postaci świętych- licznie występują w ikonografii dawnego i współczesnego malarstwa na szkle.
Obrazy w ilości 231 zaprezentowano na wystawie w trzech sekwencjach. W pierwszej poświęconej dawnemu ludowemu malarstwu na szkle zobaczyć można 85 malowideł pochodzących z końca XVIII i początku XIX wieku. Pokazano tu najbardziej znane i popularne w ludowej kulturze przedstawienia z życia Marii, Chrystusa i świętych.
Druga część wystawy obejmuje lata przed I wojną światową i okres międzywojenny, kiedy dziewiętnastowieczne ludowe malowidła z Podhala stały się dla wielu artystów źródłem inspiracji i skłoniły ich do podjęcia prób z tą techniką. Pokazano tu 22 obrazy, wykonane przez siedmiu autorów. Trzej z nich to rodowici górale z Zakopanego: Jan Gąsienica Walczak „Buńdowski”, samouk, malujący obrazki jeszcze przed 1914 rokiem, Jan Gąsienica – Szostak – artysta malarz i Bronisław Czech - samouk. Pozostali – Tadeusz Malicki, Stanisław Barabasz, Konstanty-Kietlicz Rayski, Kazimierz Brzozowski – byli artystami zafascynowanymi góralszczyzną, którzy osiedliwszy się w Zakopanem kopiowali stare malowidła ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego, oraz malowali własne kompozycje stylizowane na dawne obrazy.
Trzecia część wystawy poświęcona jest malarstwu na szkle z okresu 1945-2005. W niej pokazano prace trzech najbardziej znaczących malarzy pierwszego dwudziestolecia powojennego: Heleny Roj-Kozłowskiej, Jana Jachimiaka i Heleny Roj-Ciaptakowej, a także obrazy wybranych artystów działających po 1968 roku. W grupie malarzy świadomie odwołujących się tak w formie jak i w ikonografii do dziewiętnastowiecznych malowideł, zaprezentowano obrazy Stanisławy Czech-Walczakowej, Zofii Gąsienicy-Roj, Zdzisława Walczaka, Eweliny Pęksowej, Władysława Walczaka-Banieckiego, Jolanty Pęksy, Anny Bachledy Pitoń i Bronisława Bednarza.
Wystawę zamykają prace Ewy Fajkosz, Marii Veltuzen, Zofii Forteckiej i Anny Liscar, które w swych artystycznych poszukiwaniach daleko odeszły od ludowych wzorów, tworząc własne oryginalne kompozycje.
Większość eksponowanych obrazów była pokazana w roku ubiegłym w Musee d`Aquitaine w Bordeaux na wystawie Tatras, une légende dorée polonaise. Collection du musée de Zakopane /Tatry, złota polska legend- Kolekcja Muzeum Tatrzańskiego/ w ramach Sezonu polskiego we Francji Nova Polska 2004".

Autorzy scenariusza wystawy: Anna Kozak, Zofia Rak
Aranżacja plastyczna: Grażyna Orłowska
Projekt plakatu i zaproszenia: Maciej Berbeka
Wystawa prezentowana będzie od 11 maja do 30 października 2005 roku, w Galerii Sztuki im. W. i J. Kulczyckich, Zakopane, Koziniec 8.
Galeria czynna od środy do soboty w godzinach od 9.00 do 16.00, w niedzielę od 9.00 do 15.00.
Cena biletów: normalny- 4,28 PLN, ulgowy – 3,21 PLN.
Lekcje muzealne na wystawie prowadzone są w środy i piątki po wcześniejszym telefonicznym zgłoszeniu pod numerem (018) 20 152 05 w. 16.
Koszt lekcji: 50,00 PLN. Grupa uczestnicząca w lekcji może liczyć maksymalnie 20 osób.

Foto-relacja (zdjęcia Wojciech Szatkowski i Maciej Stasiński):