Turniej
Czterech Skoczni należy do najbardziej prestiżowych imprez
światowego narciarstwa, a zwycięstwo w łącznej klasyfikacji
czterech turniejów oznacza przejście do historii skoków
narciarskich. Ma wśród sportowców rangę niemalże równą
mistrzostwom świata, a na skocznie w Oberstdorfie, Ga-Pa,
Innsbrucku i Bischofshofen ściąga dziesiątki tysięcy sportowych
kibiców. Niedługo zobaczymy, kto wygra w 52 Turnieju.
Po raz pierwszy
Turniej Czterech Skoczni wzbogacił kalendarz narciarstwa
klasycznego w sezonie 1952/53. Po raz pierwszy rozegrano go w
terminie od 1 do 11 stycznia, potem zawody organizowano na
pierwszej z czterech skoczni począwszy od końca grudnia w
Oberstdorfie, a potem 1 stycznia w Ga-Pa i dalej 4 i 6 stycznia
w Innsbrucku i Bischofshofen. Od razu zawody rozegrano w
klasycznej formie: liczyła się liczba punktów z czterech
konkursów. Zawodnik, który zgromadził najwięcej punktów zostawał
zwycięzcą. Zwycięstwo w Turnieju jest czymś niesłychanie
prestiżowym. Pierwszy historyczny turniej wygrał Josef Bradl.
Zaraz zanim uplasowała się czołówka skoczków norweskich: z
Naesem, Doelpladsem i Krockenem na czele. Bradl wygrał tylko
jeden konkurs w Innsbrucku, potem był za Norwegami, ale i tak to
wystarczyło do zwycięstwa. W następnych latach zawodnik ten
stale utrzymywał się w czołówce Turnieju: był trzeci w 1954,
drugi w 1956 r. W następnym roku 1953/54 Bradl nie dał rady już
zwyciężyć, a najlepszy okazał się Hans Bjoernstad. Norweg był
pierwszym ze skoczków, którzy zwyciężyli w trzech konkursach. W
sezonie 1954/55 po raz pierwszy najlepszy okazał się skoczek
fiński, był nim Harri Silvenoinen. Rok później , w roku
olimpijskim, oglądaliśmy triumf radzieckiej szkoły skakania.
Skoczkowie z ZSRR po raz pierwszy startowali w tej imprezie, ale
jak wystartowali! Na skoczni Bergisel wygrał Czakadze, a
Nikołaj Skworcow w Bischofshofen, ale nie oni triumfowali, gdyż
zwycięzcą całego Turnieju okazał się bardzo równo skaczący
Nikołaj Kamienski, był on też pierwszym skoczkiem w historii,
który zwyciężył w klasyfikacji łącznej nie zwyciężając w ani
jednym z konkursów. W 1957/58 po raz pierwszy w Turnieju
triumfował „orzeł Turyngii” – Helmut Recknagel, który wygrał w
dwóch turniejach. Jak zwykle mocni byli Finowie i skoczkowie z
ZSRR. A po tych pierwszych skokach Turniej przeżywa okres
wzmożonego rozwoju i ciągle przybywa mu zwolenników...
System
KO. Po raz pierwszy w historii
Turnieju czterech Skoczni system KO został wprowadzony podczas
45. Turnieju w sezonie 1996/97. Obowiązuje w światowych skokach
narciarskich tylko na tej imprezie i wyłącznie na niej. Dzień
przed zawodami odbywają się kwalifikacje, podczas których
zawodnicy walczą o awans z jak najwyższej pozycji. Zwycięzca
kwalifikacji dostaje nr 50, konkurs odbywa się w parach 9jest
ich 25). Drogą bezpośredniej konfrontacji do serii finałowej
każdego konkursu dostaje się 25 zwycięzców 25 wspomnianych wyżej
pojedynków. Zostaje 5 wolnych miejsc, które zajmują tzw. „lucky
loosers”, co w tłumaczeniu oznacza „szczęśliwi przegrani”.
Porażka każdego zawodnika w 1. Serii oznacza więc odpadnięcie w
danym konkursie. System „KO” był też krytykowany, gdyż do finału
często nie wchodzili zawodnicy, którzy znaleźliby się w nim
gdyby konkurs odbywał się podług "normalnych” zasad sędziowania.
Dlatego też wielokrotnie krytykowano ten system, mimo iż dla
samej widowni jest on bardzo atrakcyjny, gdyż walka trwa do
końca, począwszy na kwalifikacjach a skończywszy na finałowej
serii. Jeśli dwóch zawodników ma taki sam dorobek punktowy to
awansuje ten, który ma wyższy numer startowy czołowa
„piętnastka” najlepszych skoczków świata startuje jakby z
„urzędu” bez obowiązku kwalifikacyjnego. Niektórzy trenerzy nie
wystawiają swoich zawodników do kwalifikacji celowo, by nie
odkrywać kart przed właściwym konkursem, co jest zabiegiem
taktycznym. Zrobił tak między innymi Reinhard Hess, który
kilkakrotnie nie wystawiał do kwalifikacji Svena Hannawalda i
Martina Schmitta.
Polacy w Turnieju.
Polacy startują w Turnieju Czterech Skoczni
począwszy od 1957 r. Najlepiej jak dotąd wypadł Adam Małysz,
który zwyciężył w 2001 r.
Najlepsze
miejsca Polaków:
·
Adam Małysz – 1 w
2001 r., 3 w 2003 r., 4 w 2002 r.
·
Józef Przybyła –
5 w 1965 r., 7 w 1964 r., 9 w 1967 r.
·
Antoni Wieczorek
– 5 w 1962 r.
·
Stanisław Bobak –
5 w 1975 r., 6 w 1976 r.
·
Piotr Fijas – 8 w
1980 r., 7 w 1985 r., 7 w 1986 r.
·
Władysław Tajner
– 9 w 1957 r.
Faworycie na 52. Turniej
Czterech Skoczni. W tym sezonie
zdecydowanych faworytów, którzy mają „murowane” szanse na sukces
jest przynajmniej kilku. To nie czasy Weissfloga czy Nykaenena,
którzy wygrywali z kim chcieli i jak chcieli i byli „królami”
czterech Skoczni. Teraz króla skoczni, jednego, który
zdecydowanie wygrywa z rywalami, nie ma i szanse ma przynajmniej
kilku zawodników. Na pewno jednym z faworytów jest Adam
Małysz. Polak co prawda ostatnio skakał trochę krócej niż
oczekiwali rodacy, ale to niczego nie przesądza. Trener
Apoloniusz Tajner mówi, że być może w najbliższym czasie Adam
uzyska swoją najwyższą dyspozycję. A co może mu w tym pomóc?
Przede wszystkim starty. Jak na razie jest 3 w PŚ. Drugim z
wielkich faworytów jest Fin Janne Ahonen, jeden z
najbardziej doświadczonych zawodników startujących w zawodach
Pucharu Świata. Ahonen triumfował w Turnieju dwukrotnie i lubi
cztery Skocznie. Ma wielkie szanse na to by powiększyć swoją
statystykę zwycięstw. W teamie norweskim trener Mika
Kojonkoski twierdzi, że największe możliwości tkwią obecnie w
Roarze Lyoekelsoeyu i Sigurdzie Pettersenie. Obydwaj
wykazują wielki postęp, wygrywali już w tym sezonie, mają więc
silną motywację. Spośród Niemców największe perspektywy rokuje
Sven Hannawald, który w 2002 r. wygrał wszystkie
konkursy. Walczy u siebie, na znanych sobie obiektach, jest
dobrze zmotywowany. Natomiast spośród skoczków austriackich
najlepiej prezentują się Martin Hoellwarth i Andreas
Widhoelzl – oni też są bardzo doświadczonymi, utytułowanymi
skoczkami.
TURNIEJ CZTERECH SKOCZNI – STATYSTYKA ZWYCIĘZCÓW
Zwycięzcy Turnieju Czterech Skoczni w latach 1953 – 2002 z
zaznaczeniem najlepszych pozycji Polaków.
Rok |
1 miejsce |
2 miejsce |
3 miejsce |
Najlepsze miejsca Polaków
|
1953 |
Josef Bradl (Austria) |
Halvor Naess (Norwegia) |
Erling Kroken (Norwegia) |
|
1954 |
Hans Bjoernstad (Norwegia) |
Eino Kirjonen (Finlandia) |
Josef Bradl (Austria) |
|
1955 |
Harri Silvenoinen (Finlandia) |
Eino Kirjonen (Finlandia) |
Aullis Kallakorpi (Finlandia) |
|
1956 |
Nikołaj Kamieński (ZSRR) |
Josef Bradl (Austria) |
Max
Bolkart (RFN) |
|
1957 |
Pentti Uotinen (Finlandia) |
Eino Kirjonen (Finlandia) |
Werner Lesser (NRD) |
9.
Władysław Tajner |
1958 |
Helmut Recknagel (NRD) |
Nikołaj Szamow (ZSRR) |
Nikołaj Kamieński (ZSRR) |
|
1959 |
Helmut Recknagel (NRD) |
Walter Habersatter (Austria) |
Arne Hoel (Norwegia) |
|
1960 |
Max
Bolkart (RFN) |
Albin Plank (Austria) |
Otto Leodolter (Austria) |
|
1961 |
Helmut Recknagel (NRD) |
Otto Leodolter (Austria) |
Kalevi Kaerkinen (Finlandia) |
5.
Antoni Wieczorek |
1962 |
Eino Kirjonen (Finlandia) |
Willy Egger (Austria) |
Harri Silvenoinen (Finlandia) |
5.
Antoni Wieczorek |
1963 |
Toralf Engan (Norwegia) |
Torbjoern Yggeseth (Norwegia) |
Max
Bolkart (RFN) |
|
1964 |
Veikko Kankkonen (Finlandia) |
Torbjoern Yggeseth (Norwegia) |
Baldur Preiml (Austria) |
7.
Józef Przybyła |
1965 |
Torgeir Brandtzaeg (Norwegia) |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
Dalibor Moteljek (Czechosłowacja) |
5.
Józef Przybyła |
1966 |
Veikko Kankkonen (Finlandia) |
Dieter Neuendorf (NRD) |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
|
1967 |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
Sepp Lichtenegger (Austria) |
Dieter Neuendorf (NRD) |
9.
Józef Przybyła |
1968 |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
Jiri Raszka (Czechosłowacja) |
Dieter Neuendorf (NRD) |
10.
Ryszard Witke |
1969 |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
Jiri Raszka (Czechosłowacja) |
Zbynek Hubac (Czechosłowacja) |
|
1970 |
Horst Queck (NRD) |
Bjoern Wirkola (Norwegia) |
Gari Napalkow (ZSRR) |
|
1971 |
Jiri Raszka (Czechosłowacja) |
Ingolf Mork (Norwegia) |
Zbynek Hubac (Czechosłowacja) |
7.
Tadeusz Pawlusiak |
1972 |
Ingolf Mork (Norwegia) |
Henry Glass (NRD) |
Tauno Kaeykoe (Finlandia) |
|
1973 |
Rainer Schmidt (NRD) |
Hans-Georg Aschenbach (NRD) |
Siergiej Boczkow (ZSRR) |
|
1974 |
Hans-Georg Aschenbach (NRD) |
Walter Steiner (Szwajcaria) |
Berndt Ekstein (NRD) |
|
1975 |
Willi Puerstl (Austria) |
Erwin Federer (Austria) |
Karl Schnabl (Austria) |
5.
Stanisław Bobak |
1976 |
Jochen Danneberg (NRD) |
Karl Schnabl (Austria) |
Reinhold Bachleer (Austria) |
6.
Stanisław Bobak |
1977 |
Jochen Danneberg (NRD) |
Walter Steiner (Szwajcaria) |
Henry Glass (NRD) |
|
1978 |
Kari Yliantila (Finlandia) |
Mathias Buse (NRD) |
Martin Weber (NRD) |
|
1979 |
Pentti Kokkonen (Finlandia) |
Hansjoerg Sumi (Szwajcaria) |
Jochen Danneberg (NRD) |
10.
Piotr Fijas |
1980 |
Hubert Neuper (Austria) |
Henry Glass (NRD) |
Martin Weber (NRD) |
8.
Piotr Fijas |
1981 |
Hubert Neuper (Austria) |
Armin Kogler (Austria) |
Jari Puikkonen (Finlandia) |
|
1982 |
Martin Deckert (NRD) |
Roger Ruud (Norwegia) |
Per
Bergerud (Norwegia) |
|
1983 |
Matti Nykaenen (Finlandia) |
Jens Weissflog (NRD) |
Horst Bulau (Kanada) |
|
1984 |
Jens Weissflog (NRD) |
Klaus Ostwald (NRD) |
Matti Nykaenen (Finlandia) |
|
1985 |
Jens Weissflog (NRD) |
Matti Nykaenen (Finlandia) |
Klaus Ostwald (NRD) |
7.
Piotr Fijas |
1986 |
Ernst Vettori (Austria) |
Franz Neulaendtner (Austria) |
Jari Puikkonen (Finlandia) |
7.
Piotr Fijas |
1987 |
Ernst Vettori (Austria) |
Vegaard Opaas (Norwegia) |
Ulf
Findeisen (NRD) |
|
1988 |
Matti Nykaenen (Finlandia) |
Jens Weissflog (NRD) |
Jiri Parma (Czechosłowacja) |
|
1989 |
Risto Laakonen (Finlandia) |
Jens Weissflog (NRD) |
Matti Nykaenen (Finlandia) |
|
1990 |
Dieter Thoma (RFN) |
Frantisek Jeż (Czechosłowacja) |
Jens Weissflog (NRD) |
|
1991 |
Jens Weissflog (NRD) |
Andreas Felder (Austria) |
Dieter Thoma (RFN) |
|
1992 |
Toni Nieminen (Finlandia) |
Martin Hoellwarth (Austria) |
Werner Ratmayr (Austria) |
|
1993 |
Andreas Goldberger (Austria) |
Noriaki Kasai (Japonia) |
Jaroslav Sakala (Czechy) |
|
1994 |
Espen Bredesen (Norwegia) |
Noriaki Kasai (Japonia) |
Jens Weissflog (NRD) |
|
1995 |
Andreas Goldberger (Austria) |
Kazuyoshi Funaki (Japonia) |
Janne Ahonen (Finlandia) |
|
1996 |
Jens Weissflog (NRD) |
Ari-Pekka Nikola (Finlandia) |
Reihard Schwarzenberger (Austria) |
|
1997 |
Primoz Peterka (Słowenia) |
Andreas Goldberger (Austria) |
Dieter Thoma (Nemcy) |
8.
Adam Małysz |
1998 |
Kazuyoshi Funaki (Japonia) |
Sven Hannawald (Niemcy) |
Janne Ahonen (Finlandia) |
|
1999 |
Janne Ahonen (Finlandia) |
Noriaki Kasai (Japonia) |
Hideharu Miyahira (Japonia) |
|
2000 |
Andreas Widhoelzl (Austria) |
Janne Ahonen (Finlandia) |
Martin Schmitt (Niemcy) |
|
2001 |
Adam Małysz (Polska) |
Janne Ahonen (Finlandia) |
Martin Schmitt (Niemcy) |
14.
Wojciech Skupień |
2002 |
Sven Hannawald (Niemcy) |
Matti Hautamaeki (Finlandia) |
Martin Hoellwarth (Austria) |
4.
Adam Małysz |
2003 |
Janne Ahonen (Finlandia) |
Sven Hannawald (Niemcy) |
Adam Małysz (Polska) |
|
Opr. Wojciech Szatkowski
Muzeum Tatrzańskie
SKOCZNIE
TURNIEJU CZTERECH SKOCZNI
„Schattenbergschanze” -
Oberstdorf
Kraj: Niemcy
Data powstania: 1926 r.
Punkt konstrukcyjny: K 115
Rekordzista: Sigurd Pettersen
(Norwegia) - 134 m - 28.12. 2003 r.
Pierwsza skocznia w Oberstdorfie
powstała w 1909 r. Na skoczni „Schattenberg” (co oznacza
w tłumaczeniu – „Góra Cieni”) w Oberstdorfie rokrocznie w końcu
grudnia rozpoczyna się Turniej Czterech Skoczni – jedna z
najpoważniejszych imprez światowego narciarstwa klasycznego. W
1987 r. Oberstdorf był miastem-organizatorem mistrzostw świata w
narciarstwie klasycznym. Faworytem tych zawodów był będący wtedy
w wyśmienitej formie Fin Matti Nykaenen. Na dużym obiekcie nie
on był jednak zwycięzcą, lecz Andreas Felder (Austria), drugi
był Vegaard Opaas z Norwegii, a trzeci kolejny z Austriaków –
Ernst Vettori. 12 miejsce na dużej skoczni wywalczył polski
skoczek Piotr Fijas. Zwłaszcza jego drugi skok na 113,5 m był
bardzo dobry. Nykaenen zajął dopiero 19 lokatę, co było dla
Finów poważnym rozczarowaniem. W drugim konkursie rozegranym na
średniej skoczni Nykaenen miał być już nie do pokonania. Ale
ponownie zwycięstwo wymknęło mu się z rąk. Tym razem świetnego
Fina pokonał Jiři Parma z Czechosłowacji. Zwyciężył
zdecydowanie, a Nykaenen był drugi po skokach na 88 i 87 m.
Brązową śnieżynkę oznaczającą brązowy medal mistrzostw świata
wywalczył Norweg Opaas. 14 w tym konkursie był Polak Jan Kowal.
W konkursie drużynowym Finowie powetowali sobie wcześniejsze
niepowodzenia i byli najlepsi, przed Norwegami i Austriakami.
Kolejne mistrzostwa świata w konkurencjach klasycznych
Oberstdorf organizować będzie w 2005 r.
Skocznia „Schattenbergschnze”
jest obiektem sztucznym, z betonową wieżą i rozbiegiem. Jest
wyposażona w wyciąg-windę, znajdującą się wewnątrz wieży.
Skocznia ta uchodzi wśród zawodników za trudną technicznie. Obok
„Schattenbergschanze” znajduje się „mamut” K 185,
obiekt na którym rozgrywane były już mistrzostwa świata w lotach
i zawody Pucharu Świata.
Dane
techniczne: wysokość progu – 3,2 m, długość rozbiegu – 93 m,
wysokość skoczni – 137 m, średnia prędkość na progu – 91 km/h,
kąt nachylenia progu – 11 stopni, kąt nachylenia zeskoku – 35,5
stopnia, Punkt K 115, punkt sędziowski – 123 m. Widownia do 18
tysięcy kibiców.
Zwycięzcy skoków w
Oberstdorfie (w ramach Turnieju Czterech Skoczni, z zaznaczeniem
najlepszych miejsc Polaków). 1954 –
Olaf Bjoernstad (Norwegia), 1955 – Aulis Kallakorpi
(Finlandia), 1956 – Eino Kirjonen (Finlandia), 1957
– Pentti Uotinen (Finlandia), 13. Józef Huczek (Polska),
1958 – Nikołaj Kamieński (ZSRR), 16. Andrzej
Gąsienica-Daniel (Polska), 1959 – Helmut Recknagel (NRD),
1960 – Max Bolkart (RFN), 1961 – Juhani Kaerkkinen
Finlandia), 1962 – Eino Kirjonen (Finlandia), 13.
Antoni Wieczorek (Polska), 1963 – Toralf Engan (Norwegia),
13. Antoni Łaciak (Polska), 1964 – Torbjoern
Yggeseth (Norwegia), 6. Józef Przybyła (Polska), 1965
– Torgeir Brandtzaeg (Norwegia), 11. Józef Przybyła (Polska),
1966 – Veikko Kankkonen (Finlandia), 9. Piotr Wala
(Polska), 1967 – Dieter Neuendorf (NRD), 6. Józef
Przybyła (Polska), 1968 - Dieter Neuendorf (NRD),
1969 – Bjoern Wirkola (Norwegia), 1970 – Gari
Napalkow (ZSRR), 13. Tadeusz Pawlusiak (Polska), 1971
– Ingolf Mork (Norwegia), 3. Tadeusz Pawlusiak (Polska),
10. Przybyła (Polska), 1972 – Yukio Kassaya
(Japonia), 1973 – Reiner Schmidt (NRD), 25. Wojciech
Fortuna (Polska), 1974 – Hans Georg-Aschenbach (NRD),
8. Tadeusz Pawlusiak (Polska), 1975 – Willi
Puerstl (Austria), 2. Stanisław Bobak (Polska), 1976
– Anton Innauer (Austria), 5. Stanisław Bobak (Polska), 1977
– Toni Innauer (Austria), 11. Stanisław Bobak (Polska),
1978 – Mathias Buse (NRD), 1979 – Jurij Iwanow
(ZSRR), 1980 – Jochen Danneberg (NRD), 1981 –
Hubert Neuper (Austria), 1982 – Matti Nykaenen
(Finlandia), 1983 – Horst Bulau (Kanada), 9. Piotr
Fijas (Polska), 1984 – Klaus Ostwald (NRD), 9.
Piotr Fijas (Polska), 1985 – Ernst Vettori (Austria),
9. Piotr Fijas (Polska), 1986 – Pekka Suorsa
(Finlandia), 3. Piotr Fijas (Polska), 1987 –
Vegaard Opaas (Norwegia), 1988 – Pavel Ploc
(Czechosłowacja), 1989 – Dieter Thoma (NRD), 1991
– Jens Weissflog (Niemcy), 1992 – Toni Nieminen
(Finlandia), 1993 – Christof Duffner (Niemcy), 1994
– Jens Weissflog (Niemcy), 1995 – Reinhard
Schwarzenberger (Austria), 1996 – Mika Laitinen
(Finlandia), 18. Adam Małysz (Polska), 1997 –
Dieter Thoma (Niemcy), 22. Adam Małysz (Polska), 1998
– Kazuyoshi Funaki (Japonia), 41. Małysz (Polska),
1999 – Martin Schmitt (Niemcy), 2000 – Martin Schmitt
(Niemcy), 2001 – Martin Schmitt (Niemcy), 4. Adam
Małysz (Polska), 2002 – Sven Hannawald (Niemcy),
5. Adam Małysz (Polska), 2003 – Sven Hannawald,
2. Hoellwarth, 3. Ahonen, 13. Adam Małysz (Polska).
„Olimpiaschanze”
Garmisch – Partenkirchen
Kraj: Niemcy
Czas powstania: 1933 r.
Punkt konstrukcyjny: K 115
Rekordzista: Adam Małysz –
POLSKA – 129,5 m (1 stycznia 2001 r.)
Skocznia w Garmisch-Partenkirchen
została wybudowana na IV Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 1936 r.
Na jej zeskoku miała miejsce ceremonia otwarcia i zamknięcia
tych Igrzysk. Polskich narciarzy jako sztandarowy prowadził
Bronisław Czech. Na tej imprezie w gronie kandydatów do
olimpijskiego złota, obok braci Ruudów, Reidara Andersena, Svena
Erikssona i Seppa Bradla, po raz pierwszy był wymieniany skoczek
z Zakopanego, Stanisław Marusarz. Skakała cała światowa
czołówka. Konkurs na skoczni olimpijskiej był też rekordowym pod
względem ilości publiczności. Skoki przyszło oglądać aż 150
tysięcy kibiców. Marusarz stoczył wyrównany pojedynek z
najlepszymi na świecie. W pierwszym swoim skoku uzyskał 73 m, a
w drugim jeszcze więcej 75,5 m. Te wyniki dały mu piąte miejsce.
Pozostali Polacy: kuzyn Stanisława Andrzej Marusarz był 20, a
Bronisław Czech 32. Zwycięzcą olimpijskich zmagań po raz drugi z
rzędu został Birger Ruud. Bliski zwycięstwa był szwedzki skoczek
Sven Eriksson, który skakał najdalej (dwa skoki po 76 m).
Sędziowie jednak wyżej ocenili styl skoków Ruuda, który
wyprzedził Erikssona o 1,5 punktu. Trzecie miejsce wywalczył
kolejny z Norwegów, Reidar Andersen.
Skocznia „Olimpiaschanze”
jest znana także z organizowanych od 1954 r. Turniejów Czterech
Skoczni, jednej z najważniejszych imprez światowych skoków.
Warto przypomnieć fakt, że uroczystego otwarcia tych zawodów w
1966 r. dokonał zaproszony przez organizatorów Stanisław
Marusarz. Skoczył wówczas 66 m, a dziennikarze pisali „czapki z
głów przed fenomenalnym Polakiem”. Przypomnijmy, że Marusarz
skończył wtedy 53 lata i od 9 lat nie miał skokówek na nogach!
Najlepsi skoczkowie tamtego okresu wzięli Marusarza na ramiona i
nosili go po zeskoku. Rok wcześniej zawody otwierał Norweg
Birger Ruud. Wykonał salto w przód z miejsca!
Konkurs w Ga-Pa jest zawsze
organizowany w pierwszy dzień Nowego Roku. Skocznia była
kilkakrotnie przebudowywana, a ostanie ważne zmiany miały
miejsce w 1996 r., kiedy przesunięto punkt K ze 107 do 115 m.
Uchodzi za skocznię trudną technicznie. Rekordzistą obiektu jest
Polak – Adam Małysz.
Dane
techniczne: długość skoczni – 264 m, wysokość – 119 m, długość
rozbiegu – 82,5 m, wysokość progu – 3,2 m, kąt nachylenia progu
– 10,5 stopnia, kąt nachylenia zeskoku – 35,5 stopnia. Punkt K
115, punkt sędziowski – 121 m.
Zwycięzcy skoków w
Garmisch-Partenkirchen (w ramach Turnieju Czterech Skoczni z
zaznaczeniem miejsc Polaków): 1954 –
Olav Bjoernstad (Norwegia), 1955 – Aulis Kallakorpi
(Finlandia), 1956 – Hemmo Silvenoinen (Finlandia),
1957 – Nikołaj Kamieński (ZSRR), 1958 – Willi Egger
(Austria), 1959 – Helmut Recknagel (NRD), 1960 –
Max Bolkart (RFN), 1961 – Koba Czakadze (ZSRR), 1962
– Georg Thoma (RFN), 1963 – Toralf Engan (Norwegia),
1964 – Veikko Kankkonen (Finlandia), 3. Józef Przybyła
(Polska), 1965 – Erkki Pukka (Finlandia), 1966
– Paavo Lukkariniemi (Finlandia), 1967 – Bjoern Wirkola
(Norwegia), 1968 - Bjoern Wirkola (Norwegia), 1969
- Bjoern Wirkola (Norwegia), 1970 – Jiri Raska
(Czechosłowacja), 1971 – Ingolf Mork (Norwegia), 1972
– Yukio Kassaya (Japonia), 1973 – Rainer Schmidt (NRD),
1974 – Walter Steiner (Szwajcaria), 1975 – Karl
Schnabl (Austria), 1976 – Anton Innauer (Austria),
1977 – Jochen Danneberg (NRD), 1978 - Jochen
Danneberg (NRD), 1979 – Josef Samek (Czechosłowacja),
1980 – Hubert Neuper (Austria), 1981 – Horst Bulau
(Kanada), 1982 – Roger Ruud (Norwegia), 1983 –
Armin Kogler (Austria), 1984 – Jens Weissflog (NRD),
1985 - Jens Weissflog (NRD), 1986 – Pavel Ploc
(Czechosłowacja), 1987 – Andi Bauer (RFN), 1988 –
Matti Nykaenen (Finlandia), 1989 – Matti Nykaenen
(Finlandia), 1990 – Jens Weissflog (NRD), 1991 –
Jens Weissflog (NRD), 1992 – Andreas Felder (Austria),
1993 – Noriaki Kasai (Japonia), 1994 – Espen Bredesen
(Norwegia), 1995 – Janne Ahonen (Finlandia), 1996
– Reinhard Schwarzenberger (Austria), 1997 – Primoż
Peterka (Słowenia), 1998 – Kazuyoshi Funaki (Japonia),
1999 – Martin Schmitt (Niemcy), 2000 – Andreas
Widhoelzl (Austria), 2001 – Noriaki Kasai (Japonia),
3. Adam Małysz (Polska), 2002 – Sven Hannawald (Niemcy),
3. Adam Małysz (Polska).
Bergisel
- Innsbruck
Kraj: Austria
Czas powstania: 1927 r.,
ostatnia przebudowa 2001 r.
Punkt konstrukcyjny: K 120
Rekordzista: Sven Hannawald –
NIEMCY – 134,5 m (4 stycznia 2002 r.)
Jedna z najsłynniejszych skoczni
na świecie znajduje się w sercu Innsbrucku. Dwukrotnie w jej
historii przeprowadzono na niej olimpijskie konkursy skoków oraz
od 1953 r. trzeci w kolejności z konkursów Turnieju Czterech
Skoczni. Skocznia była wielokrotnie przebudowywana, a ostatnia
jej przebudowa miała miejsce po sezonie 2000/2001 i zwycięstwie
Adama Małysza. Utraciła homologację FIS i skocznię przebudowano
i powiększono na obiekt K 120. Tak więc ostatnim rekordzistą
starej skoczni jest Małysz, a pierwszym nowej „Bergisel” świetny
skoczek niemiecki Sven Hannawald. Jest to skocznia z
charakterystycznym zeskokiem, który kończy się stromym
przeciwstokiem. W 1966 r. jako przedskoczka zapowiedziano Polaka
– Stanisława Marusarza. Ten wspomina, że dreszcze i wątpliwości
ogarnęły go na rozbiegu, gdy zobaczył w oddali widoczny ...
cmentarz. Ale ruszył do skoku i osiągnął 70 metrów wśród braw
widowni, która potrafiła docenić hart ducha Polaka.
Jeśli chodzi o inne polskie
akcenty na „Bergisel” to tu rozpoczął swoją piękną
karierę jeden z najzdolniejszych polskich skoczków lat 60 –
Józef Przybyła. Prasa sportowa zachwycała się jego walecznością
i nazywała go „polnische Weitenjager” – polskim łowcą
odległości, gdyż podczas Turnieju Czterech Skoczni w 1964 r.
skakał pięknie i daleko. Ustanowił rekord skoczni w Innsbrucku i
zajmował czołowe lokaty w skokach na tym obiekcie (3 w 1964 i
1965 r.). W walce o olimpijskie medale Zimowych Igrzysk
Olimpijskich 1964 r. zwyciężył na „Bergisel” Norweg Toralf Engan,
a Przybyła był dziewiąty. Później długo czekaliśmy na podobne
sukcesy. Aż zwycięzcą w 2001 r. został Adam Małysz, ustanawiając
ostatni rekord w historii „starej” skoczni „Bergisel”, która w
tym samym roku została zburzona. Rekordzistą „nowej” skoczni
jest Niemiec Sven Hannawald.
Zwycięzcy konkursów w
Innsbrucku i najlepsze miejsca Polaków (w ramach Turnieju
Czterech Skoczni): 1954 – Olav
Bjoernstad (Norwegia), 1955 – Torbjoern Ruste (Norwegia),
1956 – Koba Czakadze (ZSRR), 1957 – Nikołaj Szamow
(ZSRR), 15. Władysław Tajner (Polska), 1958 –
Helmut Recknagel (NRD), 12. Andrzej Gąsienica-Daaniel, 16. W.
Tajner (obaj Polska), 1959 - Helmut Recknagel (NRD),
1960 – Max Bolkart (RFN), 1961 – Kalevi Karkkinen
(Finlandia), 1962 – Willi Egger (Austria), 5. Antoni
Wieczorek (Polska), 1963 – Toralf Engan (Norwegia), 1964
– Veikko Kankkonen (Finlandia), 3. Józef Przybyła (Polska),
1965 – Torgeir Brandtzaeg (Norwegia), 3. Józef
Przybyła (Polska), 9. Ryszard Witke (Polska), 1966
– Dieter Neuendorf (NRD), 1967 – Bjoern Wirkola
(Norwegia), 10. Józef Kocyan (Polska), 1968 – Gari
Napalkow (ZSRR), 9. Ryszard Witke (Polska), 1969 –
Bjoern Wirkola (Norwegia), 1970 - Bjoern Wirkola
(Norwegia), 8. Tadeusz Pawlusiak (Polska), 1971 –
Zbynek Hubac (Czechosłowacja), 11. Adam Krzysztofiak
(Polska), 1972 – Yukio Kassaya (Japonia), 1973
– Siergiej Boczkow (ZSRR), 8. Tadeusz Pawlusiak, 1974
– Hans Georg-Aschenbach (NRD), 10. Tadeusz Pawlusiak
(Polska), 1975 – Karl Schnabl (Austria), 6.
Stanisław Bobak (Polska), 1976 – Jochen Danneberg (NRD),
1977 – Henry Glass (NRD), 1978 – Per Bergerud
(Norwegia), 1979 – Pentti Kokkonen (Finlandia), 1980
– Hubert Neuper (Austria), 1981 – Jari Puikkonen
(Finlandia), 1982 – Manfred Deckert (NRD), 1983 –
Matti Nykaenen (Finlandia), 1984 – Jens Weissflog (NRD),
1985 – Matti Nykaenen (Finlandia), 14. Piotr Fijas
(Polska), 1986 – Jari Puikkonen (Finlandia), 1987
– Primoż Ulaga (Jugosławia), 1988 – Matti Nykaenen
(Finlandia), 8. Piotr Fijas (Polska), 1989 – Jan
Bokloev (Szwecja), 1990 – Ari Pekka-Nikola (Finlandia),
1992 – Toni Nieminen (Finlandia), 1993 – Andreas
Goldberger (Austria), 1994 - Andreas Goldberger
(Austria), 1995 – Kazuyoshi Funaki (Japonia), 1996
- Andreas Goldberger (Austria), 11. Adam Małysz (Polska),
1997 – Kazuyoshi Funaki (Japonia), 6. Adam Małysz
(Polska), 1998 - Kazuyoshi Funaki (Japonia), 1999
– Noriaki Kasai (Japonia), 2000 – Andreas Widhoelzl
(Austria), 2001 – Adam Małysz (Polska), 2002 – Sven
Hannwald (Niemcy), 2. Adam Małysz
(Polska).
Paul
Ausserleitnerschanze - Bischofshofen
Kraj: AUSTRIA
Data powstania: 1947 r.
Punkt konstrukcyjny: K 120
Rekordzista: Sven Hannawald -
NIEMCY – 139 m (6 stycznia 2002 r.)
Skocznia w Bischofshofen – jednym
z ośrodków narciarstwa w Austrii, nosi imię Paula Ausserleitnera,
skoczka, który w początku 1952 r. miał na niej ciężki upadek i w
kilka dni potem zmarł w szpitalu. Miejscowi działacze
postanowili nazwać skocznię właśnie jego imieniem. Na obiekcie w
Bischofshofen jest rozgrywany ostatni, czwarty konkurs Turnieju
Czterech Skoczni. W 1999 r, rozegrano na niej konkurs w ramach
Mistrzostw Świata, które odbyły się w Ramsau, gdzie jednak nie
ma dużej skoczni. Skocznia posiada trybuny gotowe pomieścić do
30 tysięcy widzów. Skocznia jest ładnie wkomponowana w okoliczny
krajobraz górski. Ma długi rozbieg o niewielkim nachyleniu.
Jedynym jej mankamentem jest brak wyciągu. Ostatnie lata były
bardzo bogate w niecodzienne wydarzenia: w 2001 r. po raz
pierwszy w historii polskiego narciarstwa w Bischofshoefen
przypieczętował swoje zwycięstwo w 49. Turnieju Czterech Skoczni
polski skoczek Adam Małysz. W rok później niesamowitego wyczynu
dokonał niemiecki skoczek Sven Hannawald. Jako pierwszy w
historii zwyciężył wszystkie cztery konkursy Turnieju,
ustanawiając na koniec nowy rekord obiektu w Bischofshofen.
Dane
techniczne: długość rozbiegu – 149 m, wysokość progu skoczni –
4,5 m, długość skoczni – 362 m, wysokość skoczni – 132,5 m,
średnia prędkość na progu – 93 km/h, kąt nachylenia progu – 10,5
stopnia, kąt nachylenia zeskoku – 38 stopni, Punkt K 120 m,
punkt sędziowski – 132 m
Zwycięzcy skoków w
Bischofshofen ( w ramach Turnieju Czterech Skoczni, z
zaznaczeniem najlepszych miejsc Polaków): 1954
– Sepp Bradl (Austria), 1955 – Torbjoern Ruste
(Norwegia), 1956 – Jurij Skorczow (ZSRR), 1957 –
Eino Kirjonen (Finlandia), 1958 – Helmut Recknagel (NRD),
17. Władysław Tajner, 1959 – Walter Habersatter
(Austria), 1960 – Albin Plank (Austria), 1961 –
Helmut Recknagel (NRD), 1962 – Willi Egger (Austria),
9. Antoni Wieczorek (Polska), 1963 – Torbjoern
Yggeseth (Norwegia), 13. Antoni Łaciak (Polska), 1964
– Baldur Preiml (Austria), 10. Andrzej Sztolf (Polska),
1965 – Bjoern Wirkola (Norwegia), 1966 – Veikko
Kankkonen (Finlandia), 1967 - Bjoern Wirkola (Norwegia),
1968 – Jiři Raška (Czechosłowacja), 1969 - Jiři
Raška (Czechosłowacja), 1970 - Jiři Raška
(Czechosłowacja), 1971 – Ingolf Mork (Norwegia), 5.
Tadeusz Pawlusiak (Polska), 1972 - Bjoern Wirkola
(Norwegia), 1973 – Rudolf Hoehnl (Czechosłowacja),
1974 – Berndt Ekstein (NRD), 1975 – Karl Schnabl
(Austria), 1976 – Anton Innauer (Austria), 2.
Stanisław Bobak (Polska), 1977 – Walter Steiner
(Szwajcaria), 1978 – Kari Yliantilla (Finlandia), 1979
– Penti Kokkonen (Finlandia), 3. Piotr Fijas (Polska),
1980 – Martin Weber (NRD), 1981 – Armin Kogler
(Austria), 1982 – Hubert Neuper (Austria), 1983 –
Jens Weissflog (NRD), 1984 - Jens Weissflog (NRD),
1985 – Roar Stjernen (Norwegia), 3. Piotr Fijas (Polska),
1986 – Ernst Vettori (Austria), 9. Piotr Fijas
(Polska), 1987 – Tuomo Ylipulli (Finlandia), 1988 –
Matti Nykaenen (Finlandia), 1989 – Mike Holland (Stany
Zjednoczone), 1990 – Frantisek Jeż (Czechosłowacja),
1991 – Andreas Felder (Austria), 1992 – Toni Nieminen
(Finlandia), 1993 – Andreas Goldberger (Austria), 1994
– Espen Bredesen (Norwegia), 1995 - Andreas Goldberger
(Austria), 1996 – Jens Weissflog (Niemcy), 1997 –
Dieter Thoma (Niemcy), 2. Adam Małysz (Polska), 1998
– Sven Hannawald (Niemcy), 1999 – Andreas Widhoelzl
(Austria), 2000 - Andreas Widhoelzl (Austria), 2001 –
Adam Małysz (Polska), 2002 – Sven Hannawald (Niemcy),
9. Adam Małysz (Polska).
Wojciech Szatkowski
Muzeum Tatrzańskie |